Tohum Ölmezse – André Gide
Tohum Ölmezse, André Gide’in özyaşamöyküsünü anlattığı bir eser. Birinci bölümde yazar Paris’teki çocukluğunu, devamsızlıkla geçen okul yıllarını, arkadaş ve öğretmenlerini, ailesini, ilk yazı denemelerini ve kuzinine karşı beslediği dinsel denebilecek derin aşkı anlatır. İnançlarıyla eğilimleri arasındaki mücadelenin ve hepsini kaynaştırma arzusunun anlatıldığı, daha kısa olan ikinci bölüm ise Cezayir’e yaptığı bir yolculukta Gide’in kendini ve cinsel eğilimlerini keşfedişinin etrafında şekilleniyor. Zaten eserin Kutsal Kitap’tan alınma başlığı da yazarın hayatının bir özeti gibi: “Buğday tanesi yere düşüp ölmezse yalnız kalır; fakat ölürse çok mahsul verir. Hayatını seven onu kaybeder; bu dünyada hayatından nefret edense onu ebedi hayat için saklar.” Genç Gide de annesinin baskıcı püriten eğitimi yüzünden ezik, dünyadan bihaber çocuğu öldürüp yerini özgürlüklere açık, hayatı seven, yaratıcı bir delikanlıya bırakacak.
ANDRÉ GIDE, 1869’da Paris’te doğdu. Yazı hayatına 1891’de yayımladığı Les Cahiers d’André Walter ve Le Traité de Narcisse ile başladı. Bunları 1894’te Batak, Dünya Nimetleri, 1902’de Ayrı Yol izledi. André Gide, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra tanındı. Gide’in yazarlıktaki ustalığı, üslubundaki açıklık ve duruluk, bir yandan kitaplarında ortaya koyduğu kaygılarıyla, öte yandan düşüncelerinin karmaşıklığıyla tam bir çelişki içindeydi. 1919’da yazdığı Pastoral Senfoni son derece duygulu ve insancıl bir romandı. Gide’in en iyi eseri sayılan Kalpazanlar 1925’te yayımlandı. Bu tarihten sonra en ağır konuları işlemekten çekinmedi, her türlü önyargıdan uzaklaşıp yerleşik inanç ve düşüncelere körü körüne bağlanmaktan kaçındı. 1947’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı. 1951’de öldü.
AYSEL BORA, 1943’te İstanbul’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdikten sonra Meydan Larousse ansiklopedisinin çevirmen kadrosunda görev aldı. Bugüne değin, aralarında Jean-Paul Sartre’ın Aydınlar Üzerine, Georges Simenon’un Hollanda’da Bir Ev, Amin Maalouf’un Ölümcül Kimlikler, Nathalie Sarraute’un Şimdi ve Açınız adlı yapıtlarının da bulunduğu pek çok kitabı dilimize kazandırdı. 2022'de hayatını kaybetti.