Vatikan’ın Zindanları – André Gide
Nobel ödüllü Fransız yazar André Gide’in eserlerinin dünyada ve ülkemizde gördüğü büyük ilgi herkesçe bilinir. Vatikan’ın Zindanları, birbirinden şaşırtıcı olayları, birbirinden ilginç kişileriyle, bu anlatıların belki de en çekicisi, en sürükleyicisidir. Gide bu kitapta eski ile yeniyi, alaycılıkla şiirselliği benzersiz bir ustalıkla kaynaştırır. Bir zamanlar yazın dünyasında uzun uzun tartışılmış olan “nedensiz edim” kavramını da ilk kez bu kitapta geliştirir. Yalnız bu özelliği bile Vatikan’ın Zindanları’nı okunmaya değer kılar. Öyle ya, kitabın yayımlanışının üzerinden seksen beş yıl geçmiş olmasına karşın, “nedensiz edim” kavramını kişileştiren Lafcadio’nun günümüzün bir kahramanı gibi görünmesi, Gide’in yazınsal buluşuna toplumsal bir öngörü niteliği kazandırmaktadır.
ANDRÉ GIDE, 1869’da Paris’te doğdu. Yazı hayatına 1891’de yayımladığı Les Cahiers d’André Walter ve Le Traité de Narcisse ile başladı. Bunları 1894’te Batak, Dünya Nimetleri, 1902’de Ayrı Yol izledi. André Gide, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra tanındı. Gide’in yazarlıktaki ustalığı, üslubundaki açıklık ve duruluk, bir yandan kitaplarında ortaya koyduğu kaygılarıyla, öte yandan düşüncelerinin karmaşıklığıyla tam bir çelişki içindeydi. 1919’da yazdığı Pastoral Senfoni son derece duygulu ve insancıl bir romandı. Gide’in en iyi eseri sayılan Kalpazanlar 1925’te yayımlandı. Bu tarihten sonra en ağır konuları işlemekten çekinmedi, her türlü önyargıdan uzaklaşıp yerleşik inanç ve düşüncelere körü körüne bağlanmaktan kaçındı. 1947’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı. 1951’de öldü.
TAHSİN YÜCEL, 1933’te Elbistan’da doğdu. Galatasaray Lisesi’ni ve İÜ Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi (1960). Varlık Yayınları'nda çevirmenlik ve yazı işleri müdürlüğü yaptı. Öykü derlemeleri, romanları, bilimsel araştırmaları ve kuramsal yazılarının yanı sıra, Balzac, Flaubert, Daudet, Gide, Simenon, France, Proust, Camus, Sartre, Malraux ve Duras gibi önemli Fransız yazarların yapıtlarını dilimize kazandıran Yücel, 1984'de Azra Erhat Çeviri Üstün Hizmet Ödülü'ne, 1997'de Fransız hükümeti Palmes Académiques Nişanı'na değer görüldü. 22 Ocak 2016'da aramızdan ayrıldı.